Inwestycje w Krakowie a wpływ na dziedzictwo UNESCO: sytuacja związana z budową kładki Kazimierz-Ludwinów

Katarzyna Urbańska, Małopolska Wojewódzka Konserwator Zabytków, zaapelowała do osoby odpowiedzialnej za konstrukcję kładki łączącej dzielnice Kazimierz i Ludwinów, aby podjęto działania służące zminimalizowaniu wpływu budowy na bulwary po stronie Kazimierza. Urbańska uważa, że obawy mieszkańców dotyczące możliwości usunięcia Krakowa z listy miejsce dziedzictwa UNESCO są nieuzasadnione.

Wdrożenie wytycznych proponowanych przez konserwator wiąże się z koniecznością przeprojektowania kładki oraz wykonania analizy statycznej i wytrzymałościowej, która będzie fundamentem dla wprowadzenia zmian. Kazimierz Łatak, architekt i projektant kładki, informuje, że pracuje nad projektem zgodnym z ustaleniami wysuniętymi podczas spotkania u Małopolskiej Konserwator Zabytków. Główne zmiany mają polegać na obniżeniu ramp po stronie Kazimierza.

Łukasz Szewczyk, dyrektor Zarządu Inwestycji Miejskich w Krakowie, podkreśla, że celem wprowadzanych zmian jest jak najmniejsza ingerencja w krajobraz i bulwary po stronie Kazimierza. Budowa kładki jest zgodna z lokalnym planem zagospodarowania przestrzennego „Bulwary Wisły”, Strategią Rozwoju Krakowa „Tu chcę żyć Kraków 2030” oraz Studium podstawowych tras rowerowych Miasta Krakowa. Dodatkowo, wszystkie niezbędne zgody, pozwolenia i decyzje administracyjne, które umożliwiają realizację kładki, są już w posiadaniu Miasta. Również uzyskano obietnicę dofinansowania inwestycji z Programu Polski Ład w kwocie 65 mln zł, a także zabezpieczono odpowiedni wkład własny na budowę kładki.

Katarzyna Urbańska podkreśla, że budowa kładki odbywa się nie w historycznym centrum miasta (które jest objęte ochroną UNESCO), lecz w strefie buforowej. Według niej wprowadzone zmiany pozwolą na utrzymanie statusu Krakowa jako miejsca dziedzictwa UNESCO.

Ważne jest pamiętać, że wpis na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wiąże się z koniecznością spełnienia określonych obowiązków. Państwo musi składać raporty do Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO w celu monitorowania stanu obiektu, jego ochrony, konserwacji i zarządzania. Wpis na listę nie gwarantuje automatycznej poprawy ochrony obiektu – to kwestia regulowana przez prawo narodowe. Jeżeli obiekt zasługujący na wpis na listę jest narażony na poważne zagrożenia, komitet rozważa umieszczenie go na Liście Światowego Dziedzictwa w Zagrożeniu. Jeżeli wartość uniwersalna obiektu, która stanowiła podstawę jego wpisu na listę, zostanie znacząco zniszczona, komitet rozważa usunięcie obiektu z Listy. Decyzja o skreśleniu z listy następuje po dogłębnej analizie przeprowadzonej przez organizacje doradcze Komitetu Światowego Dziedzictwa oraz sekretariat Komitetu, którym jest Centrum Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Od czasu powstania Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1978 roku, z niej usunięto jedynie trzy obiekty. Ostatni z nich to Liverpool, doceniony w 2004 roku między innymi za zabytkowy port. Decyzję o usunięciu uzasadniono nowymi inwestycjami na nabrzeżu i w dokach, które według Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO zniszczyły charakter tego miejsca w sposób nieodwracalny.