Na mocy ostatniej nowelizacji ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, do końca 2025 roku nowo wprowadzone narzędzie planistyczne, nazywane planem ogólnym, ma zamiar zastąpić obecne studium gminne. W przeciwnieństwie do jego poprzednika, nowy dokument będzie miał charakter aktu prawa miejscowego i będzie obowiązywać na całym obszarze danego samorządu. Jego postanowienia będą brane pod uwagę przy tworzeniu planu miejscowego i będą stanowiły podstawę prawną do wydawania decyzji dotyczących warunków zabudowy i zagospodarowania terenu.
Plan ogólny, zaprojektowany tak, aby był łatwiejszy do zrozumienia dla mieszkańców, będzie posiadac jednolitą formę dla całego kraju. Zamiast wyznaczania kierunków rozwoju gminy, jak to miało miejsce w studium gminnym, miasto zostanie podzielone na strefy planistyczne z określonymi parametrami urbanistycznymi. Możliwe do wyznaczenia są strefy wielofunkcyjne z zabudową mieszkaniową wielorodzinną czy jednorodzinną, strefa usługowa, strefa zieleni i rekreacji oraz strefa komunikacyjna.
Plan ma również określać gminne standardy dostępności infrastruktury społecznej. Chodzi tutaj o zagwarantowanie dostępu do obiektów infrastruktury społecznej, takich jak budynek szkoły podstawowej czy obszary zieleni publicznej.
Rada Miasta Krakowa, wobec tego, że plan ogólny ma zastąpić studium gminne, postanowiła w styczniu 2024 r. przystąpić do sporządzania planu ogólnego miasta Krakowa zamiast „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Krakowa”. Wnioski zgłoszone do studium w latach 2018–2020 pozostaną niezrealizowane. Osoby zgłaszające wnioski muszą więc zrobić to ponownie.
Ważne jest to, że wszystkie obowiązujące plany miejscowe zachowają swoją moc prawną. Tereny inwestycyjne wyznaczone w tych planach zostaną uwzględnione w nowym planie ogólnym gminy.
Procedura tworzenia projektu planu ogólnego będzie obejmować etap składania wniosków, konsultacje społeczne oraz formowanie opinii i uzgodnień projektu. Od momentu ogłoszenia przez prezydenta o możliwości składania wniosków do planu, które miało miejsce 26 lutego, aż do 29 maja, mogą one być składane wyłącznie na określonym formularzu, zgodnym z rozporządzeniem ministra rozwoju i technologii.
Nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadziła także zintegrowany plan inwestycyjny (ZPI) oraz Rejestr Urbanistyczny – system będący źródłem danych o informacjach przestrzennych dotyczących planowania i zagospodarowania przestrzennego. Niektóre przepisy weszły już w życie, pozostałe zostaną wprowadzone na początku 2025 i 2026 roku.