Pomaga kształtować empatię, umożliwia zdobywanie kompetencji, tworzy przestrzeń do rozwoju oraz nawiązywania relacji biznesowych – to tylko niektóre korzyści, jakie może dać uczestnictwo w wolontariacie.
Wolontariat – obalamy mity
Wolontariat jako forma wsparcia nie kojarzy się dziś wyłącznie z dodatkową aktywnością uczniów lub nudnym obowiązkiem, który należy wypełnić. W wielu organizacjach biznesowych tworzone są działy Społecznej Odpowiedzialności Biznesu (ang. Corporate Social Responsibility, CSR), które, współpracując z różnymi organizacjami pozarządowymi, angażują się w szereg wspaniałych akcji. Dzięki takim działaniom pracownicy danej organizacji bardziej angażują się w pracę, a dodatkowo dostrzegają sens w tym, co robią. Stanie się tak oczywiście pod warunkiem, że motorem napędowym aktywności będzie motywacja wewnętrzna pracowników i świadoma chęć podjęcia inicjatywy na rzecz ważnego przedsięwzięcia.
Wolontariat przybiera obecnie różne formy i obejmuje zróżnicowane działania. Może polegać zarówno na jednorazowej organizacji eventu na rzecz organizacji, jak i być procesem rozciągniętym w czasie. Warto również zwrócić uwagę, jaka nadrzędna wartość przyświeca tej formie działalności. Jeśli ktoś ceni ekologię, chce działać na rzecz edukacji lub szerzyć ideę ekonomii wartości – może dopasować swoje zaangażowanie do idei, które chce wspierać. Wybuch pandemii i lockdown sprawiły, że ludzie chętniej angażowali się w różne działania wolontaryjne i pomocowe na rzecz służby zdrowia i nie tylko.
Przykładem zaangażowanego wolontariatu jest również współtworzenie międzynarodowego Kongresu Open Eyes Economy Summit, który „otwiera oczy na ważne zagadnienia ekonomii wartości”. Wydarzenie to ma zachęcać do działania w myśl alternatywnych sposobów rozumienia gospodarki opartej na wartościach. Zupełnie inną formą wolontariatu jest kilkumiesięczne zaangażowanie się w projekt – tutaj duże znaczenie ma wewnętrzna motywacja do działania, ponieważ swoje siły i zaangażowanie trzeba podzielić na kilka miesięcy realnego działania w projekcie. Takim przykładem jest zaangażowanie w projekt „Open Eyes Economy Young” młodzieży do 25 roku życia. W dzisiejszych czasach niebagatelne znaczenie ma zaangażowanie studentów i uczniów, którzy wchodzą do organizacji ze świeżym spojrzeniem i zapałem do pracy. Korzyści są tutaj obopólne. Altruizm naturalnym stanem człowieka, aby zrealizował się w działaniu, potrzebne są tylko chęci, wyobraźnia, świadomość i uważność na drugiego człowieka.
Kształtowanie poczucia własnej skuteczności
Twórcą pojęcia ‘poczucie własnej skuteczności’ jest psycholog społeczny Albert Bandura, autor książki „Teoria społecznego uczenia się”. Wyższy zakres poczucia własnej skuteczności wpływa w sposób pozytywny na motywację do działania, wybór bardziej ambitnych celów oraz umiejętność wydatkowania zaangażowania, nawet w sytuacji pojawienia się porażek[1].Skuteczność działania kształtuje się od najmłodszych lat poprzez praktykę i gromadzenie różnorodnych doświadczeń. Wolontariat umożliwia młodym próbowanie nowych rzeczy i sprawdzanie się podczas realizacji zadań o różnym poziomie trudności. Pomaga też młodym wolontariuszom odkryć, czym chcieliby się zająć w przyszłości. Dzięki różnorodności doświadczeń zgromadzonych w czasie wolontariatu młodzi ludzie mogą także określić wartości, którymi będą się kierować. W projekcie młodzież mogła zaangażować się w działanie jednej z 4 grup: grupy ds. opracowania projektów do budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa, grupy ds. tworzenia materiałów na portalu ‘Dobrze Wiedzieć”, grupy ds. EkoUniwersytetu oraz grupy ds. Rady Młodych Ambasadorów.
Pierwszy krok w budowaniu kariery
Młodość to okres rozwoju, poszukiwań i sprawdzania się w różnych rolach. Wolontariat umożliwia takie poszukiwanie siebie, ponieważ kształtuje postawę proaktywną i wzmacniają inicjatywę. Zarówno wśród młodzieży jak również wśród studentów zauważa się rosnące zainteresowanie wolontariatem, większą świadomość wartości, jakie za sobą niesie, oraz wysoką motywację do sprawdzania się w różnych rolach zawodowych i społecznych.
A dlaczego projekt? Czyli kilka słów działaniu w ramach grup
Doskonałą opcją dla osób, które chcą się angażować na dłużej, jest dołączenie do projektu, w którym zaangażowanie da się podzielić na kilka miesięcy. Daje to możliwość długofalowego działania, nie wymaga jednorazowego długiego zaangażowania, pozwala poznać się i zintegrować z pozostałą częścią grupy. Projekt „Open Eyes Economy Young” wychodząc na przeciw oczekiwaniom młodzieży podzielił możliwość zaangażowania się na 4 grupy tematyczne:
Grupę do sprawy opracowania projektów do budżetu obywatelskiego Miasta Krakowa (BO) – młodzież, która znalazła się w tej grupie widziała realne potrzeby w swojej lokalnej społeczności i chciała na nie odpowiedzieć opracowując projekt do BO; dzięki wsparciom doświadczonego mentora młodzież w bezpiecznej atmosferze mogła pracować i doskonalić swoje pomysły, by później móc je złożyć zgodnie z procedurą; ostatecznie w ramach działania tej grupy młodzież złożyła 12 projektów na zmiany, na rzecz swojej lokalnej społeczności;
Grupę ds. tworzenia materiałów do portalu „Dobrze Wiedzieć” – tutaj młodzież mogła się zaangażować w pisanie artykułów na wybrany przez siebie temat lub zaangażować się, w wybranej roli, w tworzenie podcastów; pod okiem mentora młodzież stawiała pierwsze kroki jako dziennikarze i twórcy podcastów; zaangażowanie w działanie tej grupy dało również młodzieży możliwość spotkania się z dziennikarzem radiowym na warsztatach dziennikarskich i podcastowych; w rezultacie działania tej grupy powstało 20 materiałów
Grupę ds. EkoUniwersytetu – osoby zainteresowane tematyką wodną dobrze odnalazły się w ramach działania tej grupy; dzięki wykładom mistrzowskim i spotkaniu masterclass mieli okazję poznać ekspertów w dziedzinie wody i zadać im nurtujące ich pytania; stworzenie odpowiedniej przestrzeni i atmosfery do spotkania młodzieży z ekspertami od wody pokazało, jak świadoma i zaangażowana w tematykę wodną może być młodzieży – wystarczy stworzyć im tylko warunki do dzielenia się swoimi przemyśleniami i spostrzeżeniami; zdobytą podczas spotkań wiedzę mogli później wykorzystać przeprowadzając sondę wśród mieszkańców Krakowa o sposobach racjonalnego gospodarowania wodą.
Grupę ds. Rady Młodych Ambasadorów – śród niej znalazły się osoby, które chciały sprawdzić się w tworzeniu eventów/wydarzeń; w ramach działania Rady Młodych Ambasadorów młodzież miała przygotować „Nocne Młodych Rozmowy’ – wydarzenie poprzedzające Kongres Open Eyes Economy Summit; młodzież sama wymyśliła tematy sesji, zaprosiła prelegentów, poprowadziła wydarzenie, przygotowała promocję wydarzenia i przygotowała całą identyfikację wizualną wydarzenia; było to dla nich duże wyzwanie, bo większość z nich po raz pierwszy miała okazję organizować takie przedsięwzięcie; wydarzenie się udało, a efekty pracy młodzieży można obejrzeć na profilu Open Eyes Economy na Facebook’u.
Organizatorzy projektu, którzy angażują młodzież w działania, zapewniają, że koniec projektu nie oznacza końca działań. Organizatorzy nadal chcą pracować z chętnymi osobami nad kolejnymi działaniami w ramach powstałych grup. Tym bardziej, że zaangażowanie i poczucie odpowiedzialności młodzieży jest mocno budujące i powoduje, że dla nich chce się działać dalej.
Zainteresowanych wolontariatem w ramach działania jednej z wyżej wspomnianych grup zachęcamy do odwiedzenia strony young.oees.pl lub wysyłania zgłoszenia drogą mailową: [email protected]
„Open Eyes Economy Young” jest realizowany przez Fundację Gospodarki i Administracji Publicznej. Projekt jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię z Funduszy EOG w ramach Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Regionalny i realizowany od 1.10.2022 do 31.12.2023 r.
[1] Juczyński, Z., Poczucie własnej skuteczności – teoria i pomiar, w: Folia Psychologica, 2000, s. 11-12.